Kasze to fundament zdrowej, zbilansowanej diety. Wraz z pozostałymi produktami zbożowymi stanowią podstawę piramidy żywieniowej, zgodnie z którą codziennie powinniśmy zjadać 6 porcji produktów zbożowych. Choć wydawałoby się, że tradycyjna kuchnia polska słynie z ziemniaków, W rzeczywistości to kasza była podstawą kuchni staropolskiej i gościła na stołach nawet częściej niż chleb. Dopiero potem, w XVII wieku, zaczęła być powoli wypierana przez ziemniaki. Obecnie zaczynamy wracać do korzeni, dzięki czemu kasza staje się modnym, inspirującym i co najważniejsze – zdrowym składnikiem potraw.
Czym jest kasza
Kasza to nasiona zbóż, które są oczyszczone z niejadalnych części ziarna. W zależności od rodzaju zboża, z którego ją pozyskujemy, dzielimy kasze na: jęczmienne, gryczane, owsiane, pszenne, z prosa, kukurydziane oraz ryż. W zależności od stopnia rozdrobnienia, są to: krupa (całe ziarno pozbawione łuski i czasami polerowane), kasze łamane (całe pozbawione łuski ziarno podzielone na mniejsze części) i drobne (powstają w wyniku polerowania wcześniej połamanych ziaren).
Regularne spożywanie kasz z pełnego ziarna może chronić nas przed:
- nadwagą i otyłością
- zaparciami
- hemoroidami
- polipami i nowotworami jelita grubego
- nowotworami piersi
- kamicą pęcherzyka żółciowego
- podwyższonym stężeniem cholesterolu we krwi
- miażdżycą i udarami
- cukrzycą typu II
Rodzaje kasz
Kasza amarantus
Amarantus, czyli szarłat, jest kaszą bardzo wszechstronną: można go wykorzystać w wielu daniach – w owsiankach, jako składnik bezglutenowych naleśników czy klusek, element sałatek. To wyjątkowo zdrowa kasza, zawierająca np. białko o dużo lepszym stopniu przyswajania niż to, które otrzymujemy z mleka czy z soi, więcej żelaza niż szpinak i porównywalną ilość wapnia co mleko! A do tego jest lekkostrawny i zawiera substancje zwalczające wolne rodniki. Ciekawostką jest, że amarantus to tak naprawdę niewielkie nasiona rośliny, która jeszcze do niedawna np. w Polsce była uważana za roślinę ozdobną. Natomiast Aztekowie i Indianie Ameryki Środkowej znali go od tysięcy lat, nie tylko ze względu na pełne witamin i minerałów ziarna, ale także przypominające szpinak jadalne liście. Otaczana boską czcią roślina została zakazana przez kolonizatorów i na wiele lat zniknęła z powszechnego jadłospisu.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 401 kcal
Białko: 15 g
Węglowodany: 66 g
Tłuszcz: 6,5 g
Zastosowanie
Można wykorzystywać go do przygotowywania placuszków, naleśników, herbatników, murzynka amarantusowego, sezamek, ciastek, ciast, jako dodatek do pulpetów, kotletów, jogurtów, sałatek i wielu innych. Z technologicznego punktu widzenia najlepiej jednak używać amarantus w kombinacji z innymi zbożami. Jest on sam w sobie dość ciężki, trudno jest jego obróbka termiczna, dodając innych zbóż zmniejszamy wagę i ułatwiamy obróbkę.
Jak gotować
Ziarna amarantusa zalewamy gorącą wodą. Proporcje: 1/2 szklanki ziaren amarantusa, 3/4 szklanki wody, odrobina soli. Doprowadzamy do wrzenia. Od razu zmniejszamy ogień do minimum i gotujemy przez 15-20 minut pod przykryciem, aż będzie miękki. Powinien wchłonąć całą wodę, ale jeśli trochę zostało, możemy go odcedzić. Jeśli ziarna wchłonęły całą wodę, możemy też naczynie z amarantusem zawinąć w koc lub kołdrę i zostawić go na godzinę lub dwie.
Amarantus można też bezpośrednio do zupy, pamiętajmy jednak, że znacznie zwiększa objętość – dodawajmy go niewiele i gotujmy do momentu, kiedy będzie raczej rozgotowany niż twardy.
Kasza bulgur
Kuchnia turecka, syryjska, armeńska, ale także grecka – wszystkie one doceniają prostotę i pożywność kaszy bulgur. Powstaje ona inaczej niż większość kasz: twarda pszenica durum jest gotowana, suszona i delikatnie łamana, a w efekcie otrzymujemy delikatnie orzechową kaszę – o wiele bardziej pożywną od ryżu. Jest składnikiem wielu orientalnych dań, w tym nieodłącznej w kuchni arabskiej sałatki tabbouleh. Ta szybka i łatwa w przygotowaniu kasza (wymaga jedynie zalania na 15-20 minut wrzątkiem) zawiera w sobie dość błonnika, witamin z grupy B oraz minerałów, że w połączeniu z nasionami strączkowymi dostarczy naszemu organizmowi wszystkich niezbędnych składników w jednym daniu.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 342 kcal
Białko: 11,3 g
Węglowodany: 75,9 g
Tłuszcz: 1,7 g
Zastosowanie
Dodaje ją się do potraw z sosami – zarówno do mięsnych, jak i warzywnych gulaszy. Znakomity jest też pilaw, czyli mięso duszone wraz z kaszą i przyprawami. A kulinarni eksperymentatorzy mogą się nawet pokusić o zastąpienie nią ryżu w risotto.
Jak gotować
Przed gotowaniem bulgur płuczemy zimną wodą. Można również podsuszyć ziarna kaszy na rozgrzanej patelni – unikniemy w ten sposób sklejania się ziarenek. Kaszę wrzucamy do wrzącej wody (dla ugotowania na sypko na szklankę grubego bulguru dajemy 2 szklanki wody, a na szklankę drobnej kaszy – 1,5 szklanki wody). Mieszamy do ponownego zagotowania się wody. Gruby bulgur gotujemy ok. 6–8 min, drobną kaszę zalewamy wrzątkiem i pozostawiamy na 20 min, aż wchłonie cały płyn. Podczas gotowania kaszy nie mieszamy! Wodę lekko solimy (pół płaskiej łyżeczki soli powinno wystarczyć) i dodajemy olej (1 łyżka na 100 g kaszy). Gotujemy/parzymy pod przykryciem z lekko uchyloną przykrywką. Kasza będzie gotowa, kiedy ziarenka wchłoną całą wodę.
Kaszy bulgur powinni unikać:
- chorzy na celiakię
- osoby mające alergię na gluten
Kasza gryczana
Chociaż gryka pochodzi z dalekiego wschodu – Chin i Japonii, to kasza z niej zrobiona najlepiej znana jest w krajach słowiańskich. Jest tak nierozerwalnie związana z tym regionem, że w języku angielskim nie ma swojego odpowiednika – nazywana jest po prostu „kasha” i jako taka zyskała sporą popularność w Stanach Zjednoczonych. Kasza gryczana może być prażona zaraz po wyłuskaniu z otrębów – jej smak jest wtedy intensywniejszy, i taka jej forma jest najbardziej popularna, zaś drugą opcją są jaśniejsze i delikatniejsze ziarna nieprażone. Ta kasza zawiera przede wszystkim dużą ilość białka potrzebnego nam w prawidłowym rozwoju, a zawartość przeciwutleniaczy oraz składników regulujących działanie insuliny, czyni ją idealną dla osób chorych na cukrzycę. Kasza gryczana zawiera białko o wysokiej wartości odżywczej, które dostarcza wszystkich aminokwasów egzogennych – tych których nasz organizm nie jest w stanie sam wyprodukować, a które muszą być dostarczone z pożywieniem dla prawidłowego rozwoju organizmu.
Wartości odżywcze w 100 g:
Kasza gryczana prażona:
Wartość energetyczna: 350 kcal
Białko: 13,6 g
Węglowodany: 65,4 g
Tłuszcz: 2,6 g
Kasza gryczana biała:
Wartość energetyczna: 340 kcal
Białko: 11,7 g
Węglowodany: 64,5 g
Tłuszcz: 2,8 g
Zastosowanie
Idealnie komponuje się z daniami mięsnymi, wszelkimi gulaszami czy sosami grzybowymi. Ze zmielonej kaszy można wypiekać chleb, placki i ciasta – przeznaczone szczególnie dla tych, którzy powinni unikać glutenu. W połączeniu z białym serem i warzywami stanowić będzie świetny farsz do naleśników i pierogów. Można robić z niej również kotlety oraz faszerować nią warzywa.
Jak gotować
Zagotuj wodę i dodaj do niej olej (1 łyżka na 100g kaszy). Wrzuć kaszę na gotującą się wodę (aby ugotować 1 szklankę kaszy potrzebujesz 2 szklanki wody). Gotuj przez 15 min. Wyłącz ogień i zostaw kaszę pod przykryciem na 10 min.
Ważne: Podczas gotowania kasza zwiększa swoją wagę od 2 do 4 razy.
Dobra rada: Aby kasza była bardziej sypka, przed gotowaniem dodaj do kaszy białko jaja, dokładnie wymieszaj, a następnie włóż do piekarnika (rozgrzanego do 70°C) i susz ok. 20 min. Po wyjęciu dokładnie rozkrusz i dopiero wtedy gotuj
Kaszy gryczanej powinni unikać:
- osoby z niewydolnością nerek
- chorujący na wrzody żołądka i dwunastnicy
- dzieci poniżej 10 miesiąca życia
Kasza jaglana
W Chinach była używana już tysiące lat temu, ale jest powszechnie znana na całym świecie, ponieważ uprawa prosa, od którego pochodzi, jest stosunkowo prosta i możliwa nawet na bardzo suchych gruntach. Swoją niewiarygodną popularność (czasem nazywana jest królową kasz!) zawdzięcza delikatnemu smakowi, który można dodatkowo podkreślić przez prażenie na suchej patelni przed gotowaniem – tak wydobędziemy jej lekko orzechowy smak. Prażenie nie odbiera kaszy jej wartości, a byłoby czego żałować! Zawiera żelazo, witaminy z grupy B , a przede wszystkim krzem, który rzadko występuje w naszym pożywieniu, a działa świetnie na skórę, włosy i paznokcie.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 346 kcal
Białko: 10,6 g
Węglowodany: 68,8 g
Tłuszcz: 3,9 g
Zastosowanie
Świetnie sprawdza się jako zamiennik ryżu w daniach azjatyckich, dodatek do zup, a ugotowana na mleku w połączeniu z owocami jest zdrowym i smacznym deserem lub śniadaniem dla nawet najbardziej wybrednych maluchów. Kasza jaglana jest idealna do wszystkiego! Pasuje do potraw mięsnych, warzywnych, zup, a także deserów. To doskonały pomysł na śniadania – wystarczy ugotować ją na mleku i dodać owoce (świetnie smakuje ze zmiksowanymi truskawkami). W takiej postaci przypadnie do gustu nawet najbardziej wybrednym maluchom
Jak gotować
Umyj ziarna w zimnej wodzie – np. przy użyciu drobnego sita, myjąc pod bieżącą wodą. Wrzuć kaszę na lekko osoloną, wrzącą wodę z dodatkiem 1 łyżki masła (1 szklanka kaszy na 2,5 szklanki wody). Gotuj pod przykryciem na małym ogniu, nie mieszając, przez około 20 min. Jeśli po tym czasie kasza nie wchłonęła płynu lub jest twarda możesz włożyć ją do piekarnika, dalej gotować na parze lub przykryć garnek i owinąć go szczelnie kocem na godzinę.
Ważne: Po ugotowaniu kasza zwiększa swoją wagę 2,5 – 3krotnie.
Dobra rada: Aby kasza była łagodniejsza w smaku, a goryczka niewyczuwalna, do gotowania można dodać mleka (pół na pół z wodą)
Kaszy jaglanej powinni unikać:
- osoby z niedoczynnością tarczycy (osoby te nie powinny jeść kaszy jaglanej częściej niż raz w tygodniu)
Kasza jęczmienna
Znana na całym świecie, kasza jęczmienna występuje w kilku różnych rodzajach – od pęczaku, czyli oczyszczonych ziaren jęczmienia w całości, przez kaszę perłową, której duże cząstki są dodatkowo obtaczane i polerowane, po klasyczną kaszę łamaną , która zawiera więcej wartości odżywczych niż perłowa, dzięki zachowaniu ciemnej skórki. Niezależnie od sposobu przygotowania, kasze jęczmienne zawierają bardzo dużo błonnika (glukanu), są bogate w obniżające poziom cholesterolu fitozwiązki, ale przede wszystkim – są pyszne! Stanowią aż 70% kasz wytwarzanych i jadanych w Polsce.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 334 kcal
Białko: 8,4 g
Węglowodany: 69,5 g
Tłuszcz: 2 g
Zastosowanie
W regionie Roztocza – polskiego zagłębia kasz i olejów – robi się z nich wiele charakterystycznych lokalnych potraw, takich jak pierogi, gołąbki czy budynie mięsne. A dzięki swojemu delikatnie „ziemistemu” smakowi, idealnie łączą się z ciemnymi mięsami, sosami i tradycyjnymi daniami kuchni polskiej. Kasza jęczmienna idealnie nadaje się do zup, gulaszy, gołąbków, zapiekanek, sosów grzybowych i budyniów mięsnych
Jak gotować
Opłucz ziarna kaszy. Zagotuj wodę i dodaj do niej olej (1 łyżka na 100g kaszy). Wrzuć kaszę na gotującą się wodę (wersja sypka: 1 szklanka kaszy na 2,5 szklanki wody; wersja kleista: 1 szklanka kaszy na 3,5 szklanki wody). Gotuj 45-60 min. Im grubsza kasza, tym dłuższy czas gotowania. Wyłącz ogień i zostaw kaszę pod przykryciem na 10 min.
Ważne: Podczas gotowania kasza jęczmienna zwiększa swoją wagę od 3 do 4,5 razy.
Dobra rada: Aby skrócić czas gotowania pęczaku, przed gotowaniem możesz namoczyć go na 2-3 godziny
Kaszy jęczmiennej powinni unikać:
- chorzy na celiakię
- dzieci do 10 miesiąca życia
Kasza kukurydziana
Kukurydza była znana od wieków w Ameryce Południowej, ale gdy tylko Kolumb przywiózł ją na Stary Kontynent, szybko zyskała popularność na całym świecie – dlatego dziś możemy cieszyć się jej smakiem i niezliczonymi możliwościami zastosowania. Kasza i mąka kukurydziana są podstawowym składnikiem meksykańskich placków i tortilli, zaś w Europie najlepiej znane są włoska polenta – będąca doskonałym składnikiem zarówno deserów, jak i dań głównych oraz pochodząca z Rumunii mamałyga, czyli słodkie lub słone ciasto, które przygotowuje się niezwykle prosto i szybko. Jest jedną z najlepiej przyswajalnych kasz – nie zawiera glutenu, jest lekkostrawna i świetnie sprawdza się w żywieniu niemowląt, np. jako pierwsza kaszka. Zawiera także luteinę, która pomaga nam zachować dobry wzrok, zaś weganie mogą z powodzeniem zastąpić nią jaja w swoich wypiekach.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 342 kcal
Białko: 8,3 g
Węglowodany: 72,2 g
Tłuszcz: 1,7 g
Zastosowanie
W kuchni można ją stosować jako zagęszczacz zup i sosów. Można robić z niej placki, ciasta, chleb czy kluseczki. Jest częstym składnikiem zup mlecznych. Razem z twarogiem i warzywami świetnie sprawdza się jako smaczny farsz do warzyw. Ugotowana na soku owocowym z dodatkiem świeżych owoców jest ciekawym pomysłem na deser.
Jak gotować
Zalej kaszę zimną wodą, mlekiem lub sokiem (1 szklanka kaszy na 2,5 szklanki płynu). Gotuj ok. 15-20 min. na wolnym ogniu, od czasu do czasu mieszając.
Ważne: Z 1 kg surowej kaszy po ugotowaniu otrzymujemy ok. 2 kg.
Dobra rada: Robiąc wypieki, kasza kukurydziana może stanowić zamiennik dla jajka. Wystarczy, że 1 łyżkę kaszy rozmieszasz w 2 łyżkach wody i dodasz do ciasta, placków czy naleśników. Jest to idealne rozwiązanie dla wegan, osób uczulonych na jaja i tych, którzy mają problem ze zbyt wysokim cholesterolem.
Kaszy kukurydzianej powinni unikać:
- cukrzycy
- osoby odchudzające się
Kasza kuskus
Te około milimetrowe kuleczki zrobione są z mielonej pszenicy twardej, czyli semoliny, z dodatkiem solonej wody, którą miesza się delikatnie aż do powstania kaszki, a następnie obgotowuje i studzi. Kuskus przygotowuje się bardzo szybko, zalewając wrzątkiem lub gotując na parze, dzięki czemu świetnie sprawdza się w sałatkach oraz daniach głównych nawet najbardziej zabieganych osób. Doskonale sprawdza się też w diecie osób uprawiających sporty, ponieważ ma w sobie dużo białka, ale stosunkowo niewiele błonnika, który mógłby powodować uczucie ciężkości. Pierwszy raz wspomniany został już w trzynastowiecznej książce kucharskiej, jako „znany na całym świecie”, ale to w krajach północnej Afryki – takich jak Maroko, Libia czy Algieria – jest nieodłącznym składnikiem codziennej diety od blisko pięciu tysięcy lat.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 360 kcal
Białko: 13 g
Węglowodany: 72 g
Tłuszcz: 2 g
Zastosowanie
Kuskus świetnie sprawdza się jako nadzienie do faszerowanych warzyw i zapiekanek. Idealnie nadaje się do gulaszu, sosów grzybowych i mięsnych. Jest popularnym składnikiem krupniku czy sałatek. Można z niej przygotować kaszotto oraz placki czy krokiety
Jak gotować
Kasza kuskus jest najszybsza i najłatwiejsza w przygotowaniu. Doskonale sprawdzi się w podróży oraz w dni, w które nie mamy czasu na gotowanie – wystarczy zalać ją wrzątkiem lub ugotować na parze. Tak przygotowaną możemy jeść na słodko – dodając owoce i biały ser z jogurtem lub na słono z mięsem i warzywami. Dobrze komponuje się również w sałatkach – warzywnych i owocowych.
Ważne: Z 1 kg surowej kaszy otrzymujemy ok. 2 kg ugotowanej
Dobra rada: Kuskus można przygotować również na patelni lub w parowarze. Wystarczy, że wsypiesz szklankę kaszy na rozgrzaną patelnię i dodasz niewielką ilością roztopionego masła. Następnie podsmażysz kilka minut i zalejesz nieco ponad szklanką osolonej wody. Gdy zacznie się gotować, zmniejsz ogień i gotuj do czasu wchłonięcia płynu. Gotując kuskus na parze, potrzebna Ci będzie bawełniana ściereczka. Musisz wyłożyć nią parownik i następnie umieścić tam kaszę. Parownik ustaw na 10 min. nad garnkiem z gotującą się wodą.
Kaszy kuskus powinni unikać:
- chorzy na celiakię
- dzieci poniżej 9 miesiąca życia
Kasza manna
Trudno ustalić jej pochodzenie, ponieważ powstaje podczas mielenia na mąkę pszenicy, która z kolei jest powszechnie znana na całym świecie. Drobne cząstki tzw. bielma mącznego dodatkowo się oczyszcza, a w efekcie uzyskuje się znaną dzieciom kaszkę mannę. Ale również dorośli powinny się nią zainteresować, ponieważ jest naturalnym źródłem żelaza i jodu, a na dodatek jest wyjątkowo lekkostrawna! Przygotowuje się ją w kilka minut i nadaje się do stosowania nie tylko jako słodkie śniadanie dla dzieci, lecz również jako zamiennik makaronu w zupach, element pysznych ciast lub jako zagęstnik sosów zamiast mąki.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 348 kcal
Białko: 8,7 g
Węglowodany: 76,7 g
Tłuszcz: 1,3 g
Zastosowanie
Kaszę mannę można jeść na wszelkie sposoby. Jest świetnym pomysłem na śniadanie, obiad, kolację czy deser. Na śniadanie – ugotowana na mleku ze świeżymi lub suszonymi owocami, orzechami i miodem. Na deser – ugotowana na gęsto z dodatkiem kakao (jako alternatywa dla tradycyjnego budyniu), w formie ciasteczek, placków czy jako krem do ciasta i nadzienie do babeczek. Na obiad – do zup, pulpetów, kotletów, gołąbków, kluseczek oraz jako zagęstnik do sosów zamiast mąki. Na kolację – do sałatek czy warzyw faszerowanych
Jak gotować
Możesz przygotować ją na dwa sposoby. Pierwszy sposób: wrzucić kaszę do zimnej wody lub mleka i zagotuj ją, cały czas mieszając. Drugi sposób (przypominający przygotowanie budyniu): z 1/2 litra zimnego mleka lub wody odlej 3/4 szklanki i wsyp do niej 3 łyżki kaszy i dobrze wymieszaj; resztę płynu zagotuj; do gotującego się płynu wlej powoli namoczoną kaszę – cały czas mieszając trzepaczką. Czas gotowania: ok. 4 min.
Ważne: Z 1 kg surowej kaszy po ugotowaniu otrzymujemy ok. 3,5 kg
Kaszy manny powinni unikać:
- chorzy na celiakię
- osoby skarżące się na zaparcia i hemoroidy
- osoby odchudzające się
- Na jedną szklankę kaszy potrzebujesz 4 szklanek wody lub mleka
Kasza owsiana
„Kasza owsiana” może brzmieć obco dla części z nas. Wszyscy znamy płatki owsiane, ale kaszę? A jednak. Całe niekruszone ziarna owsa są oczyszczane i szlifowane, tak aby zatrzymały w sobie jak najwięcej cennych związków. A jest co zatrzymywać! Ten śniadaniowy przysmak jest doskonałym źródłem glukanu i flukanu – rozpuszczalnych błonników, które nie tylko zapewniają długotrwałe uczucie sytości, ale również regulują stężenie cholesterolu we krwi. Zaś zawartością antyoksydantów przewyższa większość warzyw, owoców i zbóż. Spłaszczona kasza z owsa, powszechnie znana jako płatki owsiane, jest również bardzo korzystna dla naszego zdrowia, ponieważ poddana jest jedynie krótkiemu procesowi parzenia i zgniatania. Wciąż zachowuje dużą ilość minerałów, kwasu foliowego oraz witamin (np. A i E).
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 370 kcal
Białko: 12 g
Węglowodany: 65g
Tłuszcz: 6,9 g
Zastosowanie
Kasza owsiana jest idealna do zup mlecznych, deserów oraz zagęszczania potraw. Można stosować ją jako dodatek do kotletów, pulpetów i farszów. Najlepiej jednak smakuje na słodko – ugotowana na mleku, w połączeniu z owocami.
Jak gotować
Wypłucz kaszę w zimnej wodzie i odcedź. Zagotuj osoloną wodę lub mleko (na 1 szklankę kaszy potrzeba 4 szklanki płynu). Wsyp kaszę do gotującej się wody. Gotuj na małym ogniu ok. 20-30 min., często mieszając. Ugotowaną kaszę – odcedź.
Ważne: Z 1 kg surowej kaszy otrzymujemy prawie 3 kg ugotowanej.
Dobra rada: By skrócić czas gotowania, można namoczyć kaszę na noc.
Kaszy owsianej powinni unikać:
- chorzy na celiakię
- dzieci poniżej 8 miesiąca życia
Kasza pęczak
Kasza pęczak to jeden z rodzajów kaszy jęczmiennej. Pęczak jest najmniej przetworzony, bo otrzymywany z całych, nie pokruszonych ziaren jęczmienia. To z niego produkuje się kaszę perłową. Kasza pęczak ma sporą zawartość tzw. rozpuszczalnego błonnika pokarmowego, dzięki czemu przyczynia się do obniżenia we krwi złego cholesterolu LDL. W kaszy pęczak znajdziemy witaminy z grupy B, witaminę K, ponadto wiele cennych składników mineralnych: wapń, cynk, potas oraz żelazo.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 333kcal
Białko: 8.4g
Węglowodany: 75.7g
Tłuszcz: 1,3 g
Zastosowanie
Kasza jęczmienna pęczak stanowi dodatek do dań mięsnych i wegetariańskich. Wykorzystywana jest do zup, sałatek, zapiekanek, do nadziewania gołąbków czy gulaszy. Niekiedy używa się jej do zagęszczania sosów. Najczęściej dodawana jest w trakcie duszenia, dzięki czemu nabiera smaku bulionu, sosu, wywaru, w którym się gotuje.
Jak gotować
Przed gotowaniem starannie przebieramy kaszę i usuwamy drobne zanieczyszczenia. Następnie płuczmy ją, zalewamy wodą i odstawiam na 2-3 godziny – kasza wchłonie wodę i dzięki temu szybciej się ugotuje. Jeśli kasza ma być podana solo, jako dodatek do dania głównego, gotujmy ją na sypko – ziarna wyraźnie będą oddzielać się od siebie i zachowają swój kształt. Aby uzyskać idealny stan trzeba pamiętać o trzech rzeczach. Po pierwsze dobrze odmierzam wodę (na jedną porcję kaszy 2,5 porcji wody). Po drugie do wody dodajemy niewielką ilość tłuszczu – najlepiej prawdziwego masła (nigdy margaryny, czy „mixu”), który otoczy ziarenka. A po trzecie pamiętajmy, by wsypać kaszę do gotującej wody, aby białko zawarte w ziarnach szybko się ścięło. Te wszystkie zabiegi nie dopuszczą do rozklejenia się skrobi.
Kaszy pęczak powinni unikać:
- chorzy na celiakię
- dzieci do 10 miesiąca życia
Kasza quinoa (komosa ryżowa)
Quinoa, w Polsce nazywana także komosą ryżową, pochodzi od rośliny, która należy do grupy tzw. pseudozbóż, a którą uprawiali i otaczali szczególną czcią Inkowie. Choć przez wiele lat pozostawała ona domeną górskich regionów Ameryki Południowej, dziś święci triumfy na całym świecie jako cenne źródło białka, a także składników wspomagających między innymi budowę chrząstek i prawidłowy wzrost u dzieci. Szczególnym dowodem na to, że quinoa jest wyjątkowo zdrowa, jest takt, że NASA włączyła ją w dietę swoich astronautów, zaznaczając, że „choć nie istnieje rodzaj jedzenia, który dostarczałby wszystkich niezbędnych składników na raz, quinoa jest bardzo blisko osiągnięcia tego poziomu”. Quinoa występuje w kilku różnych kolorach, które delikatnie różnią się smakiem, najpopularniejsze zaś są biała oraz czarna i czerwona, które mogą z powodzeniem zastąpić płatki śniadaniowe lub być dodatkiem do sałatek i zup.
Wartości odżywcze w 100 g:
Wartość energetyczna: 427 kcal
Białko: 13,7 g
Węglowodany: 77,7 g
Tłuszcz: 6,5 g
Zastosowanie
Quinoa ma lekko słodkawy smak, w związku z tym nadaje się zarówno do przygotowywania dań głównych, jak i deserów. Komosa ryżowa może zastąpić ryż, kasze czy ziemniaki i makarony. Może być również składnikiem zup, gulaszu czy sałatek. Komosę ryżową można wykorzystać również do wypieku ciasteczek lub innych łakoci. Z kolei prażone ziarna można dodać np. do jogurtu.
Jak gotować
Ziarna komosy należy dobrze wypłukać pod bieżącą wodą. Następnie gotować jak tradycyjny ryż, jednak nieco krócej, bo zaledwie 10-15 minut. Komosę gotuje się w proporcji 1:2 (1 szklanka komosy, 2 szklanki wody).
Dostępne produkty z kaszy
- mąka gryczana
- mąka jaglana
- mąka jęczmienna
- mleko gryczane
- mleko jęczmienne
- olej kukurydziany
Przechowywanie kaszy
Kasze przechowywane w suchym i przewiewnym miejscu o wilgotności względnej powietrza 60 % długo zachowują walory odżywcze. Najdłużej od momentu wyprodukowania można przechowywać kaszę gryczaną (10 miesięcy) i jęczmienną (9-10 miesięcy). Kaszę pszenną przechowuje się do 7 miesięcy, manną 5 miesięcy, zaś jaglaną 3-4 miesiące. Płatki owsiane można trzymać do 3 miesięcy. Po upływie terminu ważności kasza butwieje. Ugotowane kasze przechowuje się do 2 dni wyłącznie w lodówce.
Ważne! Jeśli kupujesz kaszę w torebkach, musisz pamiętać, że gotujesz plastik, którego posmak „przechodzi” później do dania. Gotowanie w torebkach często powoduje, że tracimy kontrolę nad przyrządzaną kaszą. Torebkę wrzuca się do wody i o niej zapomina, co powoduje rozgotowanie na papkę, pozbawiając kaszę wartości odżywczych. Bo najzdrowsza jest kasza ugotowana tak jak makaron – na półtwardo, al dente.
Źródło: Internet
Bardzo fajny wpis. Zawsze byłam ciekawa o co chodzi z kaszami innymi, niż gryczana, perłowa i jaglana. Teraz na pewno odważniej udam się na kaszowe zakupy
Super zestawienie i opis. Ja uwielbiam kaszę pęczak i bulgur, ostatnio zrobiłam pęczak z kurczakiem po prowansalsku – polecam. Nigdy nie jadłam kaszy amarantus, muszę spróbować zrobić z niej np. naleśniki 😉
Amarantus i kasza jaglana to u mnie codzienność. Fajnie, że mogłam się dowiedziec trochę więcej o poprawnym przygotowaniu. Niby człowiek wszystko wie, a jednak nie do końca 🙂
Człowiek uczy się całe życie 😉
Jaki piękny artykuł o kaszach…I taki zachęcający , chociaz ja lubie kasze.
Wielkie dzięki za zebranie wszystkiego w jednym miejscu. Bardzo lubimy kasze w naszej kuchni, chociaż nie wszystkie z tej listy znam. Czas na poznanie pani komosy ryżowej:)
Kasz do tej pory nie lubiłam, ale po Twoich mocno merytorycznych opisach, skuszę się. Dzięki za tę inspirację.